ضرورت اجرای حکم مرتد در بیانات حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری امام خمینی(س) ۲۳سال قبل درچنین‌روزی و ۱۷ روز پیش از صدور فتوای تاریخی وجوب اجرای حکم اعدام سلمان رشدی مرتد، نویسنده انگلیسی هندی‌الاصل کتاب کفرآمیز “آیات شیطانی” طی نامه‌ای خطاب به رئیس وقت سازمان صداوسیما، حکم اخراج، تعزیر و اعدام عوامل اهانت به حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام در یک برنامه زنده رادیویی را صادر کردند.

به گزارش ظهور، موضوع مقابله فقهی با اهانت کنندگان به مقدسات اسلامی، پس از انقلاب اسلامی و با برپایی نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان سکاندار اجرای احکام دین، شکل دیگری به خود گرفت و دلهره عظیمی در دل استکبار جهانی و جبهه کفر افکند.

از جمله این قدرت‌نمایی‌ها استفاده از فقاهت برای اعمال قدرت و ارعاب در دل دشمن بود که مشابه تاریخی آن را در جریان تحریم تنباکو از سوی میرزای شیرازی به‌عنوان مرجع علی‌الاطلاق شیعیان در عصر خود می‌توان یافت.

اما ماجرای صدور حکم ارتداد برای یک شهروند ایرانی از سوی امام خمینی(س) از این قرار بود که در همزمان با “روز مادر” سال ۱۳۶۷، رادیوی جمهوری اسلامی ایران در سالروز تولد حضرت فاطمه زهرا(س) طی برنامه‌ای زنده از مخاطبینش سؤال می‌کند الگوی شما به عنوان زن ایرانی کیست؟ به رغم نام بردن اکثر پاسخ دهندگان از حضرت فاطمه علیهاالسلام به عنوان الگو، یکی از مخاطبان از “اوشین” به عنوان الگویش نام می‌برد و در پاسخ به گوینده که می‌پرسد فاطمه چرا الگوی شما نیست می‌گوید: «حضرت زهرا مال هزار و ۴۰۰ سال پیش است. ما یک الگوی امروزی می‌خواهیم…»

امام خمینی(س) تنها ساعاتی پس از پخش این مصاحبه و اطلاع از پخش زنده این برنامه از آنتن صدا و سیما، در نامه‌ای خطاب به محمد هاشمی، رئیس وقت این سازمان که بدون استفاده از واژگان محترمانه‌ای چون “جناب” و “محترم” و “با تشکر” و “موفق باشید” و… نوشته شده بود، رأساً عامل پخش برنامه را اخراج کرده و حکم تعزیر و اعدام این گونه نگاشتند:

«آقای محمد هاشمی
مدیرعامل صداوسیمای جمهوری اسلامی
با کمال تأسف و تأثر روز گذشته (روز شنبه ۸ بهمن) از صدای جمهوری اسلامی مطلبی در مورد الگوی زن پخش گردیده است که انسان شرم دارد بازگو نماید. فردی که این مطلب را پخش کرده است تعزیر و اخراج می گردد و دست‌اندرکاران آن تعزیر خواهند شد. در صورتی که ثابت شود قصد توهین درکار بوده است، بلاشک فرد توهین‌کننده محکوم به اعدام است. اگر بار دیگر از این گونه قضایا تکرار گردد، موجب تنبیه و توبیخ و مجازات شدید و جدی مسؤولان بالای صداوسیما خواهد شد. البته در تمامی زمینه‌ها قوه قضائیه اقدام می‌نماید.» (صحیفه نور، جلد ۲۱: صفحه ۷۶)

محمد هاشمی، رئیس وقت صداوسیما در گفت‌وگو با نشریه حضور شماره بهمن ۸۷ درباره این ماجرا می‌گوید: «رادیو به مناسبت ولادت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها یک مصاحبه‌ای داشت. زمانی بود که ما اوشین را پخش می‌کردیم. از دختر خانمی می‌پرسند الگوی شما کیست؟ می‌گوید اوشین. گوینده می‌گوید الگوی شما باید حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها باشد چرا اوشین؟ می‌گوید: حضرت زهرا، مال هزار و ۴۰۰ سال پیش است. ما یک الگوی امروزی می‌خواهیم… برنامه، زنده بود و آقای جعفری‌جلوه که در رادیو بود آن را پخش کرده بود. امام به آقای میرعماد، دادستان عمومی دستور دادند که موضوع را بررسی کنند و اگر این برنامه با قصد پخش شده، افراد را اعدام کنند. چون توهین به حضرت زهرا سلام‌الله علیها بود.»

تنها ۱۷ روز پس از صدور این فتوا، امام خمینی(س) بار دیگر در تاریخ ۲۵ بهمن ۱۳۶۷ دست به قلم برده و در چند سطر کوتاه با صدور حکم ارتداد و ضرورت اعدام سلمان رشدی و ناشران مطلع از محتوای کفرآمیز این کتاب، انقلابی دیگر برپا کردند.

فتوای اعدام سلمان رشدی ناشی از اهانت نامبرده به قرآن و پیامبر اسلام(ص) بود و بدین ترتیب دو حکم ارتدادی که از سوی حضرت امام(س) صادر شده بود متعلق به دو معصوم غیر امام بوده است.

حضرت امام(س) اگرچه در رساله خود، با تشریح شرایط ارتداد تأکید کرده‌اند: «مسلمانى که به یکى از دوازده امام(ع) دشنام دهد یا با آنان دشمنى داشته باشد، نجس است» و بدین ترتیب یکی از عوامل ارتداد را مشروط به دشنام‌دادن به یکی از دوازده امام(ع) کرده بودند، اما با ارسال نامه تاریخی خود خطاب به محمد هاشمی در اواخر عمر شریف‌شان و صدور حکم ارتداد برای شهروندی که اوشین را در الگو بودن به حضرت زهرا(ع) ترجیح داده بود، به‌گونه‌ای اعلام کردند که اهانت به هر یک از چهارده معصوم(ع) حتی اگر از امامان دوازده‌گانه نباشد و جمله بیان‌شده، ظاهر دشنام‌گونه نیز نداشته باشد می‌تواند مشمول حکم ارتداد شخص گوینده شود.

حضرت امام خمینی(س) علاوه بر این در یکی از دیدارهای خود رسماً اعلام کرده بودند: «آنکه اسلام را مسخره می‏کند اگر متعمّد باشد، مرتد فطری [یعنی مسلمانی است که کافر شده] است و زنش برایش حرام است؛ مالش هم باید به ورثه داده بشود؛ خودش هم باید مقتول باشد.» صحیفه امام خمینی(س)، جلد ۱۴، دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی

امام خمینی(س) در کتاب تحریرالوسیله نیز در توضیح ارتداد فطری توضیح داده اند: «ارتداد فطری آن است که دست کم یکی از والدین شخص، پیش از انعقاد نطفه فرزند، مسلمان بوده باشد اما فرزند پس از سن بلوغ از اسلام خارج شود.»

از سوی دیگر، پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری نیز در توضیح اصطلاحات فقهی فتاوای معظم له در باب تعریف مرتد فطری از دیدگاه حضرت آیت الله خامنه ای آورده است:

«مرتد فطرى، کسى است که هنگام انعقاد نطفه او پدر یا مادرش مسلمان بوده اند و خودش نیز مسلمان بوده وسپس مرتد شده است.»

در سؤال ۳۳۷ از کتاب اجوبة الاستفتائات مقام معظم رهبری، در بخش “ولایت فقیه و حکم حاکم” نیز در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه «آیا مجازات‌هایى که براى مرتد و کفّار حربى وضع شده، از امور سیاسى و مسؤولیت‌‏هاى رهبرى‏ است یا اینکه مجازات‌هاى ثابتى تا روز قیامت هستند؟»
ایشان در پاسخ به این سؤال، طی فتوایی رسماً تأکید کرده‌اند: «حکمِ شرعىِ الهى است.»

امام‌ جمعه‌ تهران، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در خطبه‌ای که ظهر تاسوعای سال ۱۳۷۹ ایراد کردند نیز توضیح مبسوطی درباره صدور حکم‌ قتل‌ برخی‌ افراد از سوی‌ پیامبر(ص‌) در صدر اسلام بیان فرموده و در ادامه با اشاره به صدور حکم‌ ارتداد سلمان‌ رشدی‌ از سوی‌ حضرت‌ امام(س‌)، به ضرورت بیان صریح و آشکار حکم ارتداد این قبیل افراد پرداختند.

حضرت آیت الله خامنه ای همچنین در خردادماه سال ۱۳۶۹ در دیدار جمعی از روحانیون، مسؤولان و اقشار مختلف مردم درباره ضرورت اجرای حکم سلمان رشدی مرتد، نویسنده کتاب آیات شیطانی تأکید کردند: «حکم امام در مورد سلمان رشدی بر آیات الهی متکی است و همانند آیات الهی مستحکم و غیر قابل خدشه است، این مسأله راه حل ساده ای دارد و گرهی نیست که باز نشود. سلمان رشدی یک مجرم است و حکم الهی باید در باره ی او به اجرا درآید. این مجرم را باید به دست مسلمانان انگلیسی بدهند تا حکم الهی در مورد او اجرا شود. سلمان رشدی موجودی است که بر حسب آیات الهی و احکام قطعی اسلامی به مجازات محکوم شده و این حکم باید در مورد او اجرا شود.»

در احکام اسلام آمده است که اگر مرتد فطری، مرد باشد علاوه بر برخی از احکام مدنی مانند فسخ پیمان نکاح و جدایی از همسر بدون نیاز به طلاق و تقسیم اموال بین ورثه، به اعدام محکوم است و توبه اش، از جهت ظاهری، پذیرفته نمی شود؛ یعنی اگر با اعتقاد و باور قلبی توبه کند، خدای متعال می پذیرد و نماز و عبادتش صحیح است اما بر جریان حکم اعدامش تأثیر ندارد. بر همین اساس بود که حضرت آیت الله خامنه‌ای، طی اطلاعیه‌ای که در سال ۱۳۶۹ در خصوص حکم اعدام نویسنده کتاب آیات شیطانی صادر کردند؛ خاطرنشان کردند: «حکم اسلام در مورد نویسنده کتاب آیات شیطانی همان‌گونه که حضرت امام رضوان‌الله تعالی فرمودند “اگر توبه کند و زاهد زمان هم گردد” ثابت است و چنین تشبثـاتی که با همیاری بعضی افراد به ظاهرمسلمان صورت می‌گیرد،‌ تغییری در این حکم الهی نخواهد داد.»

رهبر معظم انقلاب اسلامی همچنین در بهمن ماه سال ۱۳۷۱ در دیدار علما، فضلا، طلاب و روحانیون، طی سخنانی، حمایت دولت های اروپایی از سلمان رشدی مرتد را حاکی از توطئه غرب برای اهانت به اسلام دانسته و تصریح کرده بودند: «چگونه ممکن است دولت های اروپایی برای جانِ فرد مزدوری چون این نویسنده مرتد دل بسوزانند؟»

اکنون و با تکیه بر تجربه بزرگ تاریخی از فتاوای امام خمینی(س) درباره شهروند هتاک ایرانی و سلمان رشدی، به نظر می‌رسد “صدور حکم ارتداد” برای افراد مرتد، ابزاری قدرتمند در دست و قلم و بیان مراجع عظام تقلید است که می‌تواند سرنوشت کافران و مرتدان و دشمنان اسلام و قرآن و اهل‌بیت(ع) را به دوزخ ختم کند و به نظر می‌رسد با گستاخ‌تر شدن روزافزون دشمنان اسلام، این ابزار از کارآمدی بیشتری نسبت به گذشته برخوردار شده است.